Da bi smo u potpunosti razumeli planinarenje, neophodno je upoznati se sa svim onim disciplinama ovog sporta, a koje se razvijaju u okviru Planinarskog saveza Srbije, kao granskog sportskog saveza i u kojima možete da učestvujete i takmičite se.
Izvorne planinarske deiscipline:
- Pešačenje u prirodi
- Planinarenje
- Planinarska orijentacija
- Planinsko trčanje
Tehničke planinarske discipline:
- Visokogorstvo
- Alpinizam
- Sportsko penjanje
- Speleologija
- Turno skijanje
- Kretanje kroz kanjone
- Planinski biciklizam
Pešačenje – je sportska rekreativna netakmičarska disciplina koja podrazumeva hodanje po bezbednim stazama i putevima u prirodi i izletištima. Pešačenje traje duže od 2 časa, potrebno je planiranje ovakve aktivnosti. Koristi se sportska odeća i obuća prikladna vremenskim uslovima.
Planinarenje – je je kretanje po uređenim i neuređenim brdsko planinskim stazama i putevima. Za planinarenje je potrebna lična i kolektivna planinarska oprema, planinarska odeća i obuća koje omogućavaju zaštitu, bezbedno i slobodno kretanje u svim vremenskim uslovima leti i zimi.
Planinarska orijentacija – je ekipna takmičarksa disciplina u kojoj učesnici pronalaze kontrolne tačke na nepoznatom terenu uz pomoć topografske karte i kompasa. Ekipu sačinjava 3 takmičara iste starosne i polne kategorije. Takmičarski zadatak obuhvata proveru i drugih znanja i veština. Znanje čitanja topografskih karata se stiče na posebnim seminarima. Postoji liga i prvenstvo Srbije u ovoj discipline.
Planinsko trčanje – Planinarski savez Sbrije je počev od 2019.godine u calendar svojih aktivnosti uvrstiojoš jednu discpilinu – planinasko trčanje. Ono predstavlja sportsku aktvinost koja se odvija na planinskim stazama uz savladavanje značajnih visinskih razlika. U svetu Planinsko ili Nebesko trčanje doživljava neverovatnu ekspanziju i trenutno prema podacima ISF- Internacionalne Skajraning Federacije, organizacije koja rukovodi ovim sportom koji se definiše kao trčanje u planinama iznad 2000mnv, organizuje se oko 200 trka sa 50000 sportista iz 65 zemalja., a praktikuje se u 40 zemalja kroz takmičenja. Pravo učešća na takmičenju u Planinskom trčanju imaju isključivo punoletni članovi PSS sa overenom takmičarskom knjižicom.
Visokogorstvo – podrazumeva aktivnost u visokim i razuđenim planinskim masivima. Za visokogorsko planinarenje neophodno je iskustvo i znanje za bezbedno kretanje kroz planinu, fizička i psihička pripremljenost, korišćenje planinarske tehničke opreme, poznavanje orjentacije, metereologije, bivakovanja, pravila ishrane, prve pomoći i spasavanja kao i poznavanje osnova tehnike alpinizma za osiguravanje kretanja na strmim i stenovitim padinama, leti i zimi.
Alpinizam – je planinarska disciplina tehničkog penjanja u visokim stenama po odabranim dugačkim pravcima- smerovima, uz korišćenje alpinističke opreme, specijalnih pomagala i uvežbanih tehnika penjanja. Za bavljenje alpinizmom obavezna je odgovarajuća obuka i izuzetna pripremljenost planinara-alpiniste. Za ocenjivanje tehničke težine uspona postoji više skala na međunarodnom nivou.
Sportsko penjanje – je disciplina koja se razvila iz alpinizma. Penjanje se izvodi u prirodnoj i na veštačkoj steni na smerovima male dužine- visine (8-30 m). Savlađivanje smerova vrši se slobodnim usponom uz tehničko osiguravanje od pada sa korišćenjem klinova unapred postavljenim za međuosiguranje. Sportsko penjanje je kvalitetna takmičarska disciplina za kategorije težinskog, brzinskog i boldering uspona sa međunarodnom skalom za određivanje stepena težine uspona.
Speleologija – je nauka koja istražuje nastanak i razvoj pećina i jama, registruje njihove dimenzije, proučava fizičke i hemijske procese pod zemljom, analizira i prati podzemne vode i puteve. Nastala je od grčkih reči: spelailan (šupljina) i logos (učenje, nauka). Jame su pretežno vertikalni, a pećine pretežno horizontalni oblici kraškog reljefa. Cilj planinara – speleologa kada ulazi u podzemni svet upoznavanje sa onim što je do tada bilo i ostalo nepoznato, savladavanje određenog prostora na specifičan način zbog večite tame, a to znači kretanje uz pomoć veštackog svetla (različitih lampi) uz koriscenje posebne opreme i poznavanje tehnike pronalaženja, kao i istraživanje u uslovima drugačijim od onih na površini zemlje. Možda je naziv
pećinarenje planinarima primereniji, jer nisu svi planinari koji posećuju pećine i jame istraživači koji se podzemnim svetom bave na naučnom nivou.
Turno skijanje – je jedan od oblika skijanja u divljini, odnosno van uredjenih skijališta. Omogućava putovanje kroz zimske predele na skijama, sopstvenom snagom, bez ski liftova ili vozila za sneg. Da bi ovo bilo moguće, za razliku od alpskog skijanja, vezovi su takvi da omogućavaju podizanje pete zbog
prirodnijeg hodanja uzbrdo ili po ravnom. Sa druge strane, za razliku od nordijskog skijanja gde je peta stalno slobodna, kod turno skijanja peta može da se fiksira i da se nizbrdo skija klasičnom alpskom tehnikom.
Kanjoning – sa razvojem takozvanih ekstremnih sportova među planinarima se razvija interesovanje za savladavanje teško pristupačnih kanjona i kanjonima sličnih rečnih dolina. Prolazak kroz kanjonske strme i uske doline kroz koje prolaze rečni tokovi sa slapovima i vodopadima predstavlja adrenalinski izazov novog doba. Pod kanjoningom podrazumevamo prolazenje kroz uske doline vodenih tokova nizvodnim putem sa ili bez opreme. Koristi se oprema drugih sportova, ukoliko je voda hladna koristi se neoprensko odelo za ronioce. Najosnovniji deo opreme je šlem, pojas za spuštanje sa drugom opremom za spustanje koja se koristi i u alpinizmu. Postoji lestvica za odredivanje tezine kanjona do 5 (gde je 5 najteža ocena).
